Dat vakantiedagen van werknemers een groot goed zijn, is al langere tijd bekend. Diverse uitspraken op Europees en nationaal niveau laten zien dat hiermee strikt wordt omgegaan en dat het oordeel veelal in het voordeel van de werknemer uitvalt. De Hoge Raad kleurt de regels rondom ziekte tijdens vakantiedagen in de uitspraak van 17 november 2023 nog verder in. Deze uitspraak gaat over de vraag of ziektedagen mogen worden verrekend met vakantiedagen op het moment dat de vakantie al is vastgesteld voordat de werknemer langdurig ziek wordt.
Een werknemer van DAF Trucks N.V. (“DAF”) uit Eindhoven had verlof aangevraagd, omdat hij vanaf 13 mei t/m 22 juni 2018 een reis wilde gaan maken naar Noorwegen. Een half jaar daarvoor (in december 2017) was de verlofaanvraag goedgekeurd. Vervolgens meldde de werknemer zich op 29 januari 2018 ziek. De ziekte bleek langdurig te zijn, want in mei 2018 was de werknemer nog steeds arbeidsongeschikt. Tijdens het consult met de bedrijfsarts op 3 mei 2018 gaf de werknemer aan dat hij desondanks van plan was om de reis naar Noorwegen te gaan maken. Vlak na het bezoek aan de bedrijfsarts heeft de werknemer aan zijn leidinggevende gemeld dat hij binnenkort met vakantie zou gaan. Zijn leidinggevende bevestigde dat hij hiervan op de hoogte was. Vervolgens heeft DAF voor deze vakantie 29 dagen afgeboekt.
Hier was de werknemer het niet mee eens en maakte bezwaar. De werknemer vond namelijk dat DAF de vakantiedagen niet zomaar mocht afboeken, omdat hij ziek was tijdens zijn vakantie. Partijen kwamen er samen niet uit en daarom startte de werknemer een gerechtelijke procedure. Daarin verzocht de werknemer dat DAF het verlofsaldo moest corrigeren en de 29 vakantiedagen alsnog aan hem moest uitbetalen. Hiermee was DAF het niet eens en voerde aan dat zij op grond van de cao bevoegd was om de vakantiedagen af te boeken en dat de werknemer met het afboeken had ingestemd. De kantonrechter en het hof Den Bosch waren van mening dat DAF de vakantiedagen niet mocht afboeken.
De Hoge Raad boog zich vervolgens over de volgende vraag. Mogen vakantiedagen worden afgeboekt als een werknemer ziek wordt nadat een vakantie is vastgesteld en vervolgens toch met vakantie gaat (met toestemming van de bedrijfsarts en medeweten van de werkgever)? Het uitgangspunt is in dit geval dat een werknemer zijn vakantiedagen behoudt zodat hij die dagen op een later moment kan benutten. Het afboeken van vakantiedagen is alleen mogelijk als de zieke werknemer hiermee uitdrukkelijk en gericht instemt of wanneer een werknemer bij voorbaat ‘bij schriftelijke overeenkomst’ heeft ingestemd met het beschouwen van ziektedagen tijdens de vakantie als vakantiedagen.
Om dit te beoordelen, bekeek de Hoge Raad of er sprake was van instemming door de zieke werknemer of dat DAF bevoegd was om de vakantiedagen af te boeken op grond van de cao. Daarin was de mogelijkheid tot verrekening van ziektedagen met vakantiedagen opgenomen. Beoordeeld moest worden of de cao gezien wordt als een ‘schriftelijke overeenkomst’ in de zin van artikel 7:638 lid 8 BW.
Volgens de Hoge Raad heeft de werknemer niet ingestemd met het afboeken van de vakantiedagen. Dat de langdurig zieke werknemer aan de bedrijfsarts en zijn leidinggevende had aangegeven ondanks ziekte toch met vakantie te willen gaan, is onvoldoende om ervan uit te mogen gaan dat de werknemer instemde met het afboeken van de vakantiedagen. De Hoge Raad is daarnaast wel van mening dat de cao aangemerkt wordt als een ‘schriftelijke overeenkomst’ waarin partijen het verrekenen van ziektedagen met vakantiedagen kunnen overeenkomen. Op dat punt is de Hoge Raad het dus niet eens met het hof waardoor de arresten worden vernietigd en terugverwezen naar het hof Den Bosch.
Het is belangrijk om in de gaten te houden wanneer een werknemer de vakantie heeft aangevraagd en wanneer diegene ziek is geworden. Is de vakantie al vastgesteld en wordt een werknemer daarna langdurig ziek, terwijl de vakantie nog op de planning staat, dan is afboeking van vakantiedagen van de zieke werknemer niet zomaar mogelijk. Tenzij de werknemer hiermee instemt of wanneer hierover afspraken zijn gemaakt in een schriftelijke overeenkomst. Wilt u meer weten over de regels rondom het vaststellen en/of opnemen van vakantiedagen (tijdens ziekte)? Neem dan contact op met een van onze arbeidsrechtspecialisten. Zij adviseren u hier graag verder over!